Krajowe ceny jabłek na rekordowo niskim poziomie
Ukraiński rynek jabłkowy już uformował trendy tego niestandardowego sezonu:
- znaczny spadek krajowej konsumpcji jabłek;
- nierozwiązane problemy eksportowe;
- zagrożenie ze strony importu z Polski.
Cena jabłek z tegorocznych zbiorów jest na najniższym poziomie, który zanotowano w ostatnich 6-7 latach. Jednak wkrótce ceny będą wzmocnione dewaluacją hrywny, która sprawi, że importowane produkty będą droższe.
Doszło do zmiany struktury konsumpcyjnej w tym sezonie
Jak powiedział Yevgen Kuzin, analityk APK-Inform, 5% powierzchni jest niewielkim wskaźnikiem. Natomiast to jest bezpośredni efekt wojny, a najbardziej znaczące są efekty pośrednie.
- Na przykład struktura konsumpcji w nowym sezonie będzie inna niż w sezonie 2021/22. Przede wszystkim przez to, że z Ukrainy wyjechało 3-5 mln ludzi – powiedział Kuzin.
Centrum ukraińskiej konsumpcji warzyw i owoców przesunęło się geograficznie, zwłaszcza wiosną, na zachód kraju. Brak siły roboczej do zbioru owoców również jest mocno odczuwalne.
Zmienione warunki handlowe
Oprócz struktury konsumpcyjnej w tym sezonie zmieniły się również warunki handlowe dla ukraińskich producentów jabłek i eksporterów. W marcu doszło do załamania handlu zarówno krajowego, jak i zagranicznego. Przez blokadę portów Ukraina straciła trasy morskie dla eksportu jabłek i była zmuszona do poszukiwania innych dróg dostaw na pożądane rynki. A rosyjski atak od razu pokazał, na które rynki ukraińskie jabłka nie pojadą przynajmniej póki trwa ta wojna.
Ukraina stoi teraz przed następującym zadaniem – ma zastąpić (chociażby częściowo) eksport na białoruski rynek, który zajmował 38-40% całego ukraińskich dostaw jabłek. Jak zauważył Yevgen Kuzin, całkowite zastąpienie eksportu na Białoruś nie jest możliwe ze względu na specyfikę dostarczanych tam odmian.
W regionie europejskim obiecującymi krajami na tegoroczny eksport mogą być Hiszpania i Portugalia, które importują jabłka. A w tym roku sytuacja w tych krajach jest wyjątkowo trudna ze względu na panującą w całej Europie suszę, która zmniejszy plony.
Walka o rynek Bliskiego Wschodu
Rynek krajów Bliskiego Wschodu jest atrakcyjny dla ukraińskich dostawców jabłek. Natomiast na tym rynku ukraińscy eksporterzy spotkają się z poważną konkurencją z krajami członkowskimi UE, gdzie w tym roku odnotowują dobre zbiory, oraz z Turcją i Iranem, gdzie zarówno zbiory, jak i logistyka jest znacznie tańsza.
Na liście potencjalnych rynków znajdują się również kraje Azji Południowo-Wschodniej, które będą najbardziej atrakcyjne dla ukraińskich producentów, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że główni dostawcy regionu – USA i Chiny nie otrzymali plonów.
Ogólnie rzecz biorąc, oceniając światowy rynek jabłek sezon jabłkowy 2022/23 będzie trudny i niejednoznaczny dla jakichkolwiek prognoz rynkowych ze względu na światowe kryzysy (polityczne, logistyczne, energetyczne, żywnościowy), klęski żywiołowe (susza).
mk
fot: envatoelements
