Nowe rozwiązania zostały zawarte w projekcie ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Projekt nie narusza podstawowego celu ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, jakim jest ochrona polskiej ziemi rolnej i zapewnienie nabywania nieruchomości rolnych, w pierwszej kolejności przez rolników, na powiększenie i tworzenie gospodarstw rodzinnych. Proponowane rozwiązania wychodzą naprzeciw ich oczekiwaniom, a także uwzględniają znaczną część wniosków przekazywanych przez organizacje rolnicze, jednostki samorządu terytorialnego, a także osoby fizyczne i prawne oraz Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR).
Projekt ustawy został już skierowany do uzgodnień międzyresortowych oraz konsultacji społecznych. Najważniejsze zmiany dotyczą ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
Projektowane zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego:
1) ułatwienie zniesienia współwłasności nieruchomości rolnej w przypadku rozwodu lub unieważnienia małżeństwa;
2) rozszerzenie katalogu osób bliskich w rozumieniu ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego o rodzeństwo rodziców, pasierba, zięcia oraz synową;
3) wyłączenie spod ograniczenia w nabywaniu nieruchomości rolnej przypadku gdy nabycie to następuje w toku postępowania egzekucyjnego i upadłościowego;
4) umożliwienie nabywania nieruchomości rolnych za zgodą Dyrektora Generalnego KOWR przez:
a) uczelnie publiczne na cele dydaktyczne,
b) państwowe lub samorządowe osoby prawne na cele publiczne,
c) spółki prawa handlowego w wyniku ich podziału lub połączenia;
5) doprecyzowanie trybu postępowania oraz przesłanek warunkujących wyrażenie zgody przez Dyrektora Generalnego KOWR na nabycie nieruchomości rolnej poprzez:
a) określenie wymogów, jakie powinien spełniać wniosek o wyrażenie zgody oraz wskazanie dokumentów, jakie należy do niego dołączyć,
b) określenie sposobu udokumentowania braku możliwości sprzedaży nieruchomości rolnej na rzecz rolników indywidualnych, osób bliskich, Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego,
c) przykładowe wskazanie kiedy osoba zamierzająca nabyć nieruchomość rolną daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej (brak zaległości podatkowych, zaległości finansowych wobec KOWR, nieskazanie za niektóre przestępstwa);
6) umożliwienie sprzedaży lub oddania nieruchomości rolnej w posiadanie przed upływem 10 lat od dnia jej nabycia w przypadku gdy nabywcą będzie osoba bliska zbywcy będąca rolnikiem indywidualnym lub młodym rolnikiem urządzającym gospodarstwo rolne;
7) zgoda na zbycie lub oddanie w posiadanie nabytej nieruchomości rolnej przed upływem 10 lat od dnia jej nabycia będzie wyrażana przez Dyrektora Generalnego KOWR w drodze decyzji administracyjnej a nie przez sąd;
8) wyłączenie stosowania prawa pierwokupu akcji i udziałów w spółkach kapitałowych oraz prawa nabycia nieruchomości rolnych od spółek osobowych, które posiadają nieruchomości rolne o łącznej powierzchni mniejszej niż 1 ha.
Projektowane zmiany w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa:
1) zniesienie konieczności wydzierżawienia albo sprzedaży nieruchomości rolnych o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha w pierwszej kolejności na powiększenie lub utworzenie gospodarstw rodzinnych;
2) umożliwienie nieodpłatnego przekazywania nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP)jednostkom samorządu terytorialnego na cele związanie z realizacją i rozbudową obiektów użyteczności publicznej, tworzeniem nowych miejsc pracy oraz rozwojem lokalnym realizowanym przez jednostki samorządu terytorialnego – w przypadku gdy są one przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy na te cele;
3) zaliczenie do 3 letniego okresu dzierżawy nieruchomości ZWRSP również okresu:
a) w którym nieruchomość była dzierżawiona przez poprzedniego dzierżawcę, który scedował prawa i obowiązki wynikające z umowy dzierżawy tej nieruchomości,
b) dzierżawy innej nieruchomości ZWRSP, która została przez dzierżawcę zwrócona na realizację celów publicznych;
4) umożliwienie udziału w przetargu ograniczonym na sprzedaż lub dzierżawę nieruchomości ZWRSP rolnikom posiadającym akcje lub udziały w spółce, będącej grupą producentów rolnych, o której mowa w ustawie z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw;
5) umożliwienie organizowania przetargu ograniczonego, w którym oprócz rolników indywidualnych mogą uczestniczyć osoby:
a) które nie spełniają wymogu dotyczącego 5-letniego okresu osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego, lub
b) które nie spełniają wymogu 5-letniego okresu zamieszkiwania w gminie, w której położona jest nieruchomość wystawiana do przetargu lub w gminie graniczącej z tą gminą, lub
c) które nie posiadają kwalifikacji rolniczych
– pod warunkiem, że osoby te w dniu ogłoszenia wykazu nieruchomości ZWRSP przeznaczonych do sprzedaży będą mieć nie więcej niż 40 lat.
Termin zgłaszania uwag do projektu ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw upływa 30 listopada br. Natomiast już w przyszłym tygodniu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi odbędzie się spotkanie konsultacyjne poświęcone projektowi ustawy (więcej informacji tutaj). Zostało na nie zaproszonych ponad 70 organizacji rolniczych, do których skierowano projekt ustawy w ramach konsultacji społecznych. Spotkanie będzie okazją do dyskusji nad proponowanymi przez resort rolnictwa regulacjami.
Źródło: MRiRW (fot. H.C.)
