Zakaz stosowania opakowań plastikowych przy sprzedaży owoców i warzyw obowiązuje we Francji od 1 kwietnia 2022 roku, gdzie weszła w życie ustawa dotycząca gospodarki o obiegu zamkniętym i przeciwdziałania marnowaniu żywności. Podobne przepisy są właśnie przygotowywane w Hiszpanii.
Wraz z nowym prawem we Francji spadł popyt na importowane warzywa i owoce
Zdaniem Copa-Cogeca przepisy zakazujące stosowania opakowań plastikowych do sprzedaży warzyw i owoców doprowadzą do:
- wzrostu marnotrawienia żywności w przypadku produktów bardzo łatwo psujących się;
- wzmożonego ryzyka wystąpienia nieuczciwych praktyk handlowych i nadużyć;
- pojawienia się przeszkód dla swobodnego przepływu towarów i poprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego.
Wprowadzenie zakazu będzie miało negatywny wpływ na handel wewnątrzwspólnotowy oraz eksport. We Francji już odnotowano spadek zamówień składanych przez lokalnych dystrybutorów na importowane warzywa i owoce. Dlatego zdaniem Copa-Cogeca takie przepisy krajowe podejmowane bez konsultacji na poziomie unijnym, stanowią pogwałcenie artykułu 34 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który mówi, że: „Ograniczenia ilościowe w przywozie oraz wszelkie środki o skutku równoważnym są zakazane między Państwami Członkowskimi”.
Alternatywna dla plastikowych opakowań jest relatywnie drogie
Zakaz stosowania opakowań plastikowych nie bierze pod uwagę, że producenci nie mają sensowniej alternatywy dla obecnych opakowań warzyw i owoców, w tym produktów oddających wilgoć czy w ogóle mokrych. Z kolei przejście na opakowania papierowe będzie kosztować. Papierowy worek kosztuje ok. 15-20 eurocentów, a plastikowy 3 eurocenty.
Wzrost kosztów będzie musiał być, jak to zwykle bywa, pokryty prawdopodobnie przez dwa skrajne ogniwa łańcucha żywnościowego: producentów i konsumentów. Jest to ponadto sprzeczne z celem UE, jakim jest promowanie konsumpcji warzyw i owoców w ramach zrównoważonej i zróżnicowanej diety.
Potrzeba wprowadzenia realistycznego i jednolitego prawa
Dlatego Copa-Cogeca widząc potrzebę ograniczenie zbędnych opakowań wykonanych z materiałów pochodzenia kopalnego proponuje pilną harmonizację przepisów unijnych wraz z ustaleniem realistycznych celów w zakresie recyclingu, ponownego użycia i prewencji, którym będzie towarzyszył rozsądny harmonogram.
Tak długo jak nie będą dostępne korzystniejsze dla środowiska rozwiązania alternatywne, zakaz stosowania plastikowych opakowań do sprzedaży świeżych warzyw i owoców będzie mieć negatywny wpływ na zapobieganie uszkodzeniom świeżych warzyw i owoców, okres ich trwałości, a co za tym będzie przyczyniać się do marnowanie żywności.
Dlaczego zakaz miałby dotyczyć tylko warzyw i owoców?
Co więcej zdaniem Copa-Cogeca takie przepisy krajowe są niezgodne z unijnymi przepisami. Dyrektywy dążą bowiem m.in. do ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, usprawnienia zarządzania odpadami czy zajmują się kwestiami recyclingu. Ale nigdzie nie mówią, że należy wprowadzić zakaz stosowania plastikowych opakowań tylko do sprzedaży świeżych warzyw i owoców.
wk
fot. unsplash
