Odmiana Red Jonaprince jest mutantem odmiany Jonagold, odkrytym przez holenderskiego sadownika w 1994 r. Ze względu na cieplejszy klimat, co ujemnie wpływa na wybarwienie się owoców, nie ma jej w sadach w południowej i wschodnio-południowej Europie oraz w Turcji. Także na Litwie i Białorusi. Jest jej niewiele w rejonie Krasnodaru, na Ukrainie i w Czechach.
Zalety odmiany Red Jonaprince
– wczesne wejście drzew w ekonomiczne owocowanie
– wysoka plenność, najwyższa spośród uprawianych odmian w kraju
– wysokie ceny skupu, zbliżone do cen odmiany Golden Delicious
– łatwiejsza produkcja od takich wartościowych odmian, jak Gala i Golden Delicious
– wysoka opłacalność produkcji jabłek
– piękne czerwone, dobrze się przechowujące owoce (zebrane w odpowiednim terminie) przy korzystnych warunkach pogodowych
Te zalety miały decydujący wpływ na duże zainteresowanie ze strony producentów jabłek za granicą i w Polsce.
Wady odmiany Red Jonaprince
– mierny smak owoców (jest to główna przyczyna spadku spożycia i cen skupu w tych krajach, gdzie smak jabłek jest ważną cechą jakościową)
– krótki okres optymalnego zbioru jabłek (owoce za wcześnie zebrane mają gorszy smak, zebrane za późno źle się przechowują)
– wrażliwość kwiatów na przymrozki, drzew na bardzo niską temperaturę, a owoców na wysoką temperaturę (gorsze wybarwienie się)
– podatność na rewersję (gałęzie ze słabo wybarwionymi owocami)
– gorsze wybarwianie się owoców na starszych drzewach owoce
Te wady skłaniają do zastanowienia się nad znaczącym rozwojem uprawy tej odmiany w naszym kraju.
W krajach zachodniej Europy, ze względu na gorszy smak jabłek odmiany Red Jonaprince niż wielu innych odmian, nie ma ona większego znaczenia na lokalnym rynku. W Niemczech, Holandii i w Belgii poziom produkcji owoców jest dostosowany do wielkości eksportu do krajów wschodniej Europy, arabskich i Indii. Zmniejsza się produkcja tej odmiany, nie ma dla niej przyszłości.
Duże zainteresowanie tą odmianą w Polsce jest uzasadnione z następujących powodów: stosunkowo dużego popytu w naszym kraju ze względu na piękny kolor (bez zwracania uwagi na smak), wysoką plenność i opłacalność, łatwą produkcję jabłek. Kolejny argument to nadal duże możliwości eksportu naszych jabłek do krajów wschodniej Europy, gdzie ceniony jest piękny kolor jabłek, bez względu na ich smak. Mamy większe szanse na duży eksport niż kraje zachodniej Europy.
Przy tych ważnych zaletach, w ocenie wartości tej odmiany nie można pominąć jej wad. Przede wszystkim jest to smak jabłek. Gust konsumentów szybko się zmienia, zarówno w kraju, jak i za granicą. Istotny jest też wpływ klimatu na wrażliwość kwiatów, jakość i przechowanie jabłek. Przykładem jest rok tegoroczny. Jeśli w krajach wschodniej Europy zmieni się ocena wartości smaku jabłek i wzrośnie lokalna produkcja tej odmiany, spadnie tam import, między innymi naszych jabłek. Z tych powodów radzę ostrożność w dalszym zwiększaniu dużych powierzchni sadów odmiany Red Jonaprince. Nie jest i nie będzie ona czołową odmianą na światowym rynku jabłek. Jest to odmiana bez większej przyszłości, także w naszym kraju. W najbliższej przyszłości najważniejszymi cechami jakościowymi jabłek będą kolor skórki i smak. owoców.
Prof. dr hab. Eberhard Makosz
Towarzystwo Rozwoju Sadów Karłowych w Lublinie
Fot. Dorota Kruczyńska
