Proces dojrzewania jabłek wynika ze wzrostu produkcji etylenu i intensywności oddychania tych owoców. Wraz ze wzrostem dojrzałości spada jednak jędrność owoców oraz rozkłada się skrobia. Jednocześnie zwiększa się ilość cukrów i kwasów organicznych, a dzięki temu poprawia się smak i aromatyczność owoców. Dlatego bardzo ważny jest balans pomiędzy terminem zboru i parametrami jakościowymi owoców. Nie można zerwać owoców zbyt wcześnie, ponieważ będą one miały gorsze walory smakowe, wzrośnie też ryzyko wystąpienia oparzelizny przechowalniczej podczas długiego przechowywania owoców. Z kolei zbyt późny zbiór będzie skutkował spadkiem jędrności jabłek i szybszym ich dojrzewaniem, przez co nie będą się one nadawały do długiego przechowywania.
Próba reprezentatywna
Przystępując do wyznaczania terminu zbioru, należy wybrać próbę owoców reprezentatywną dla danej kwatery i odmiany. Taka próba powinna pochodzić z drzew o podobnym wigorze i plonowaniu. Nie powinno się wybierać owoców z pierwszych drzew w rzędach ani z rzędów skrajnych. Owoce do próby należy zerwać z różnych stron korony z około 1,5 m wysokości. Ponadto nie powinny być one w żaden sposób uszkodzone, czy to przez szkodniki czy warunki atmosferyczne. Warto pamiętać, że owoce do kolejnych ocen powinny pochodzić z tych samych drzew.
Test skrobiowy
Pierwszym elementem ustalenia terminu zbioru powinno być wykonanie testu skrobiowego z wykorzystaniem jodku potasu, czyli popularnego płynu Lugola. Jod zawarty w jodku potasu wchodzi w barwną reakcję ze skrobią zawartą w owocach, która wraz z dojrzewaniem jabłek ulega rozkładowi na cukry proste. Owoce przekrojone w poprzek moczy się w płynie Lugola i po około minucie obserwuje stopień wybarwiania miąższu na granatowo – im ciemniejszy owoc, tym bardziej niedojrzały.
fot. M. Grzęda
Cały artykuł przeczytasz w sierpniowym numerze miesięcznika "Sad Nowoczesny". Sprawdź naszą ofertę!