Truskawka
Wczesne odmiany truskawki, np. przykrywana agrowłókniną Rumba, znajdują się w pełni zbiorów, a uprawiana w gruncie odmiana Asia – na początku zbiorów (BBCH 85). Odmiany średniowczesne, np. Senga Sengana, kończą kwitnienie i pojawiają się pierwsze dojrzewające owoce (BBCH 73-81). To, co zwraca w tym roku uwagę, to jednoczesne występowanie na roślinach różnych faz rozwoju – kwitnienie, zawiązywanie owoców oraz dojrzewające owoce. Taka sytuacja wymaga solidnej ochrony przeciwko grzybom powodującym gnicie owoców.
Fot. 1. Koniec kwitnienia odmiany Elegance (13.06.2020 r.)
Ochrona przed chorobami truskawki
U odmian wrażliwych na mączniaka na liściach pojawiają się pierwsze objawy tej choroby. Ponadto jest już bardzo silna presja ze strony szarej pleśni. Jej objawy można obserwować na owocach, zawiązkach, ogonkach liściowych oraz na kwiatostanach. Dotyczy to wszystkich grup odmian. Na plantacjach, na których trwają zbiory, obserwuje się niezadawalającą trwałość owoców po zbiorze. Przy braku warunków chłodniczych szybko dochodzi do pleśnienia owoców.
Bardzo szybko wzrasta zagrożenie ze strony skórzastej zgnilizny owoców. Na niektórych plantacjach można spotkać pierwsze owoce z objawami antraknozy.
W związku z tym warto na początku zbiorów sięgnąć po fungicydy o krótkim okresie karencji, np. 2 zabiegi przeciwko szarej pleśni środkiem Teldor 500 SC (1 dzień karencji) w dawce 1,5 l/ha lub preparatem Serenade ASO (brak okresu karencji) w dawce 8 l/ha (będzie to również zabieg przeciko mączniakowi truskawki). Jeśli na plantacji nie stosowano w poprzednich zabiegach Luna Sensation 500 SC (3 dni karencji), warto wykonać opryskiwanie tym fungicycydem w dawce 0,6–0,8 l/ha (będzie to wówczas zabieg przeciwko kilku chorobom: szara pleśń, mączniak prawdziwy, biała plamistość, antraknoza, skórzasta zgnilizna owoców).
Fot. 2. Objawy mączniaka truskawki na wrażliwych odmianach (12.06.2020 r.)
Fot. 3. Krótka trwałość pozbiorcza owoców – pleśnienie owoców po 24 godzinach od zbioru
Fot. 4. Skórzasta zgnilizna owoców na odmianie ‘Rumba’
Możliwości zwalczania szkodników truskawki
Obecnie szkodniki na plantacjach truskawek występują w niewielkim nasileniu. Na późniejszych odmianach należy zwrócić uwagę na kwieciaka malinowca oraz bezwzględnie na wciornastki. W okresie przed kwitnieniem rejestrację do zwalczania wciornastka różóweczka posiada spinosad. Po kwitnieniu substancja ta jest zarejestrowana do zwalczania zwójek. Skuteczny na wciornastki będzie również wykonany przed kwitnieniem zabieg przeciwko zwójkom Decisa Mega 50 EW w dawce 0,25 l/ha (z zachowaniem prewencji dla pszczół).
Na plantacjach zwracają również uwagę rośliny uszkodzone przez roztocza truskawkowca. W przypadku wystąpienia w czasie zbiorów przędziorka chmielowca można zastosować bifenazat o jednodniowym okresie karencji. Pod osłonami do zwalczania przędziorków rejestrację posiada Fitter w dawce 3–16 l/ha (1 dzień karencji). Ochronę w okresie dojrzewania owoców można wspomóc, stosując dodatkowo zabiegi nawozami zawierającymi krzem. Zabiegi te będą ograniczały występowanie zarówno szarej pleśni, jak i przędziorka chmielowca.
Fot. 5. Uszkodzenia pąków kwiatowych przez kwieciaka na średniopóźnych odmianach (12.06.2020 r.)
Borówka
Na plantacjach borówki zakończyło się kwitnienie i rozpoczął się kolejny etap intensywnego wzrostu owoców. Na niektórych plantacjach można zaobserwować nadmierne zawiązanie owoców oraz brak liści. W takich przypadkach najdrobniejsze zawiązki zatrzymały się we wzroście. Jest to konsekwencja uszkodzeń mrozowych. Najprostszym rozwiązaniem, przywracającym równowagę pomiędzy fazą generatywną a wegetatywną, jest w tym momencie wycięcie nadmiaru zawiązków i zastosowanie intensywnego nawożenia.
Fot. 6. Zróżnicowana wielkość zawiązków po uszkodzeniach mrozowych w obrębie dna kwiatowego - odmiana Patriot (16.06.2020 r.)
Fot. 7. Intensywny wzrost zawiązków nieuszkodzonych przez wiosenne przymrozki na odmianie Bluecrop (15.06.2020 r.)
Ochrona przed chorobami borówki
W tej chwili należy prowadzić systematyczne lustracje plantacji w związku z pojawiającymi się kolejnymi zamierającymi wierzchołkami pędów lub wierzchołkami kwiatostanów. Zamierające wierzchołki w miarę możliwości należy wyciąć. Wykonując lustrację, należy zwrócić uwagę na zawiązki o brunatnej barwie. Mogą to być objawy szarej pleśni.
W okresie wzrostu zawiązków należy zaplanować 2–3 zabiegi przeciwko szarej pleśni oraz antraknozie z zachowaniem okresu karencji. W przypadku pierwszej choroby można wykonać 1–2 zabiegi fungicydem Teldor 500 SC w dawce 1,5 l/ha lub powtórzyć zabieg preparatem Luna Sensation 500 SC w dawce 0,6–0,8 l/ha (będzie to wówczas zabieg zarówno przeciwko antraknozie, jak i szarej pleśni, maksymalna liczba zabiegów w sezonie – 2). W celu przestrzegania rotacji substancji czynnych należy do programu wprowadzić inne produkty. W warunkach niskiej presji ze strony grzyba można wykorzystać preparat biologiczny Serenade ASO w dawce 8 l/ha.
Zwalczanie szkodników borówki
Na niektórych plantacjach rozpoczęły się loty przyszczarka borówkowca. Uszkodzonych wierzchołków przez szkodnika w tej chwili należy szukać blisko gruntu. Są to silnie zdeformowane i zasychające wierzchołki młodych pędów z żerującymi w nich larwami początkowo barwy mlecznobiałej, a potem kremowej do pomarańczowej. Obecność na plantacji uszkodzonych wierzchołków wymaga wykonania zabiegów zwalczających.
Do tego celu jest zarejestrowany acetamipryd. Jednak wykonane w tym samym czasie zabiegi przeciwko obecnym w tym momencie mszycom lub zwójkom preparatem Decis Mega 50 EW w dawce 0,25 l/ha (mszyce, zwójka różóweczka) lub Calypso 480 SC w dawce 0,2 l/ha (mszyce) również będą zwalczały pryszczarka borówkowca.
Fot. 8. Odmiana Bluecrop – objawy szarej pleśni na wierzchołkach kwiatostanów (16.06.2020 r.)
Fot. 9. Pierwsze uszkodzenia wierzchołków przyrostów jednorocznych przez pryszczarka borówkowca (13.06.2020 r.)