Wśród sadów z wysokimi średnimi plonami, spotyka się sady z rekordowymi plonami. Jest to efekt korzystnego stanowiska, warunków klimatycznych i bardzo dobrej pielęgnacji drzew. To dowód na to, że drzewa mają jeszcze duży potencjał produkcyjny, możliwy do wykorzystania. Światowy rekord plonu jabłek uzyskano w Południowym Tyrolu. W sadzie odmiany Pink Lady z liczbą około 4000 drzew na hektarze, wysokości 3,5 metra, uzyskano z hektara ponad 160 ton jabłek, dobrej jakości.
W naszym kraju także mamy rekordowe plony jabłek. Jest już wiele sadów ze średnimi plonami ponad 60 ton. W jednym gospodarstwie z powierzchnią 33 hektarów, od wielu lat zbiory jabłek wynoszą około 2000 ton, co średnio daje 60 ton/ha (podobne jak w Południowym Tyrolu). W tym gospodarstwie są sady z plonami powyżej 80 ton z hektara. Jest do ważny dowód na to, że w naszych warunkach glebowo-klimatycznych można osiągać tak wysokie plony, czemu jeszcze nie tak dawno zaprzeczano. Podstawowymi warunkami uzyskania tak wysokich plonów dobrej jakości jabłek jest nowoczesne zakładanie i prowadzenie drzew (obsada do 4000 drzew na ha, wysokość 3,0–3,5 metra, bardzo dobre odżywianie nawozami dolistnymi i doglebowymi, odpowiednie cięcie korony). Innym ważnym czynnikiem mającym duży wpływ na wysokość plonu jabłek, jest pasja producenta.
Warto podkreślić, że także w naszych warunkach, wysokie plony można uzyskać, nie przez zwiększenie liczby drzew na jednostce powierzchni, np. ponad 4000 na hektarze, a poprzez podniesienie ich wysokości, do około 3,5 metra.
Czy w naszych warunkach ekonomicznych, warto już na szeroką skalę uprawiać sady jabłoniowe z rekordowymi plonami. Moim zdaniem jeszcze nie ma takiej potrzeby. Wystarczają sady z plonami 50 ton z hektara, ale z wysokim udziałem jabłek wysokiej jakości. Wtedy produkcja jabłek będzie jeszcze wystarczająco opłacalna, będziemy konkurencyjni na światowym rynku jabłek. Dopiero, kiedy znacząco wzrosną koszty produkcji, trzeba podnieść plony jabłek z jednostki powierzchni do 60 ton/ha. A że to jest możliwe, świadczą o tym dotychczas osiągane rekordowe plony. W Południowym Tyrolu, przy wzroście kosztów produkcji, za optymalny plon uważa się 70–80 ton wysokiej jakości jabłek z ha. Polscy sadownicy nadal mają korzystniejszą sytuację ekonomiczną w porównaniu z producentami jabłek w tej pięknej części północnych Włoch.
tekst: prof. Eberhard Makosz (fot. H.C.)
