W bieżącym sezonie 2017/18 podaż jabłek na rynku unijnym jest istotnie mniejsza niż w sezonie poprzednim. Silny spadek tegorocznych zbiorów jabłek we Wspólnocie, szacowany w sierpniu przez World Apple and Pear Association (WAPA) na 21% w relacji rocznej, spowodował, że zapasy tych owoców w wielu państwach członkowskich są znacznie niższe niż przed rokiem.
Z informacji podanych przez prof. Makosza wynika, że na początku listopada br. zapasy jabłek w UE kształtowały się na poziomie 4 mln t i były o 1,3 mln t niższe w porównaniu z tym samym okresem w 2016 r.
W Polsce, która w ostatnich latach była największym producentem jabłek w UE, z około 30-procentowym udziałem w rynku, zapasy zostały oszacowane na około 1,2 mln t wobec 1,7 mln t rok wcześniej. Według prof. Makosza, więcej niż przed rokiem przechowywano jabłek odmian Gala i Golden Delicious, a mniej odmian Jonagold i Idared.
We Włoszech, które są drugim największym producentem jabłek w UE, z około 20-procentowym udziałem w rynku, zapasy na początku listopada br. wyniosły ok. 1,1 mln t wobec około 1,7 mln t przed rokiem.
Z kolei w Niemczech zapasy zostały oszacowane na 256 tys. t, czyli mniej o 190 tys. t w relacji rocznej. Niemieckie źródło AMI podaje, że najbardziej, bo aż o 50% (rok do roku) obniżyły się zapasy jabłek odmiany Jonagold. O 35% (rok do roku) spadły zapasy odmiany Braeburn, a o 5% (r/r) Elstar.
Mniejsza podaż jabłek na rynku unijnym powoduje, że ich ceny są znacznie wyższe niż przed rokiem i w porównaniu do średniej z ostatnich lat. Z danych Komisji Europejskiej wynika, że w październiku br. jabłka w UE kosztowały przeciętnie 0,76 euro/kg i były o 38% droższe w porównaniu do średniej ceny uzyskiwanej w tym miesiącu w ostatnich pięciu latach. Największy wzrost cen jabłek odnotowano w Niemczech (+91%) i w Polsce (+71%). O 21% podrożały jabłka we Włoszech, natomiast o 14% we Francji.
Warto zwrócić uwagę, że w UE zazwyczaj jabłka w październiku są minimalnie tańsze niż we wrześniu (o 1%). Jednak w tym roku mamy do czynienia z sytuacją odwrotną. Według danych KE, w badanych krajach jabłka w październiku podrożały przeciętnie o 3% w stosunku do września. Największy wzrost cen odnotowano we Włoszech (o 16%).
Anna Kitala, ekspert rynków rolnych, BGŻ BNP Paribas (fot. H.C.)
