GUS: Zbiory owoców z drzew będą wyższe od ubiegłorocznych

W bieżącym sezonie GUS przewiduje wyższe plonowanie większości gatunków owoców z drzew i krzewów owocowych. 

- Tegoroczne zbiory owoców są obecnie oceniane na niespełna 4,2 mln ton, tj. o ok 6 proc. więcej od produkcji roku poprzedniego. Chociaż zima 2019/2020 na ogół była łagodna i w większości nie spowodowała większych strat w uprawach sadowniczych, to wiosenne przymrozki występujące w czasie kwitnienia i zawiązywania owoców oraz przedłużająca się susza, znacznie ograniczyły plonowanie na wielu plantacjach drzew i krzewów owocowych. Fale przymrozków, jakie wystąpiły w drugiej połowie kwietnia i w pierwszej dekadzie maja, w wielu sadach spowodowały uszkodzenie kwiatów i zawiązków. Z kolei na skutek braku dostatecznej ilości wilgoci w glebie, odnotowano wyjątkowo duży opad zawiązków – ocenia GUS w najnowszym „Wstępnym szacunku głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych  w 2020 r.”.

Rosnący wciąż potencjał produkcyjny polskich sadów, zwłaszcza jabłoniowych, pozwala na oszacowanie produkcji owoców z drzew na poziomie ok. 5 proc. wyższym od ubiegłorocznego, chociaż nie wszystkie plantacje owocowały lepiej. 

Skala uszkodzeń przymrozkowych oraz strat spowodowanych niedoborem wilgoci w glebie była zależna od rejonu kraju, gatunku, odmiany, klasy gleby, położenia plantacji oraz stosowanych zabiegów. Na obecnym etapie szacuje się spadek plonowania śliw (zwłaszcza odmian późniejszych),wiśni, czereśni, brzoskwiń i nektaryn, moreli, orzechów włoskich oraz truskawek. Deszczowa pogoda w czerwcu i lipcu utrudniała przeprowadzanie oprysków, a w przypadku wiśni i czereśni była przyczyną pękania owoców, natomiast truskawek nie zebrano z powodu porażenia chorobami grzybowymi.

Tegoroczną, łączną produkcję owoców z drzew szacuje się obecnie na ponad 3,6 mln t, jednak utrzymanie tej prognozy będzie zależało od dalszego przebiegu warunków atmosferycznych. W bieżącym sezonie notuje się na ogół gorszą jakość owoców zwłaszcza wiśni i czereśni.

Zbiory z sadów jabłoniowych zostały wstępnie oszacowane na ok. 3,3 mln t (w porównaniu do produkcji roku poprzedniego jest to o ok. 6 proc. więcej). Należy odnotować fakt, że do uprawy wchodzą nowe, bardziej plenne odmiany oraz fakt, że coraz większa powierzchnia sadów jest nawadniana. Produkcję gruszek w sadach szacuje się obecnie na ok. 69 tys. t, tj. na poziomie o ok. 2 proc. wyższym od ubiegłorocznego. Zbiory śliwek na obecnym etapie ocenia się na ponad 90 tys. t, tj. o ok. 5 proc. mniej niż w poprzednim roku.

Produkcja wiśni została wstępnie oszacowana na ponad 150 tys. t (tj. na poziomie nieco niższym aniżeli zbiory z roku poprzedniego), natomiast tegoroczne zbiory czereśni oceniono na ok. 42 tys. t (o ok. 5 proc. mniej od produkcji ubiegłorocznej.

Przewiduje się, że łączne zbiory pozostałych gatunków owoców z drzew (brzoskwiń, moreli i orzechów włoskich) będą także niższe o ok. 4 proc. od produkcji z roku 2019 i wyniosą ok. 16 tys. ton.

Produkcję owoców z krzewów owocowych w sadach i plantacji jagodowych oceniono wstępnie na ponad 0,5 mln t, tj. o blisko 10 proc. więcej niż w roku poprzednim. Na plonowanie porzeczek czarnych oraz truskawek niekorzystny wpływ miały uszkodzenia przymrozkowe oraz brak dostatecznej ilości wilgoci w glebie podczas kwitnienia i zawiązywania owoców.

Największy spadek produkcji zanotowano w przypadku truskawek gruntowych (występowanie szarej pleśni oraz skrócenie zbiorów z powodu opadów) oraz winorośli. Maliny w bieżącym sezonie zdecydowanie lepiej przezimowały, jednak nie wszystkie odmiany. W przypadku nienawadnianych i słabo pielęgnowanych upraw malin, plony będą znacznie niższe od ubiegłorocznych. Obecna prognoza zbioru owoców tego gatunku wynosi ok. 122 tys. t., tj. o ok. 60 proc. więcej niż wyjątkowo niskie zbiory ubiegłoroczne, a przebieg dotychczasowej pogody wskazuję, że poziom zbiorów malin jesiennych będzie również dobry. Szacuję się, że powierzchnia uprawy malin w porównaniu do roku ubiegłego zmniejszyła się o ok. 10 proc.

Produkcję porzeczek ogółem (czarnych i kolorowych łącznie) oszacowano na nieco ponad 130 tys. t., tj. na poziomie o ok. 5 proc. wyższym od produkcji roku poprzedniego. Zbiory porzeczek czarnych zostały ocenione na ponad 93 tys. ton, (tj. o ok. 2 proc. więcej niż w 2019 r.), natomiast zbiory porzeczek kolorowych szacuje się na ponad 39 tys. ton, tj. o ok. 15 proc. więcej niż zbiory z 2019 r. Dość wysokie ceny skupu malin i porzeczek czarnych pozwalają przypuszczać, że wszystkie owoce tych gatunków zostaną zebrane.

Tegoroczną produkcję truskawek (łącznie z produkcją w ogrodach przydomowych) oszacowano na ponad 160 tys. t., tj. o ok. 9 proc. mniej niż zbiory ubiegłoroczne, przy czym zbiór owoców tego gatunku był skrócony ze względu na ciągłe opady deszczu oraz porażanie plantacji przez szarą pleśń. Na niektórych plantacjach, zwłaszcza wczesnych odmian, ujemny wpływ na wielkość plonowania i zbiory truskawek miały także wiosenne przymrozki. Plonowanie agrestu było na ogół dobre, a zbiory agrestu oceniono na ponad 10 tys. ton, tj. więcej w porównaniu z rokiem ubiegłym o ok. 9 proc. 

Produkcja pozostałych owoców z krzewów owocowych i plantacji jagodowych w sadach została oszacowana na ok. 99 tys. t., tj. o ponad 12 proc. więcej w porównaniu z rokiem poprzednim, (przede wszystkim z uwagi na znaczny wzrost areału uprawy borówki wysokiej). W przypadku zbiorów borówki wysokiej zanotowano ok. 18 proc. wzrost zbiorów borówki co jest wynikiem lepszego plonowania na plantacjach w pełni owocujących oraz wchodzenia w okres pełnego owocowania dużych areałów młodych plantacji. Wszystkie gatunki z tej grupy (z wyjątkiem winorośli) plonowały lepiej niż w poprzednim roku.

Źródło danych GUS