W połowie września – 13.09.2022 roku został opublikowany nowy projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Ustawa ta prawdopodobnie w życie wejdzie jeszcze w bieżącym roku. Co zmieniło się w zasadach zatrudniania cudzoziemców?
Wielokrotnie nowelizowana, czy to już ostatnie poprawki?
Ustawa, która była wielokrotnie nowelizowana między innymi z powodu dostosowania polskiego prawa do uregulowań unijnych, to obecnie najważniejszy akt prawny dotyczący zatrudniania cudzoziemców w Polsce - Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku, o promocji zatrudniania i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 690, z późn. zm.). określa ona przede wszystkim warunki i zasady wydawania czy odmowy zezwolenia na pracę. Zatrudnianie dla polskich producentów i polskiej gospodarki cudzoziemców ma ogromne znaczenie, które ciągle rośnie. W związku z tym podjęto decyzje o wyodrębnieniu z tej ustawy części przepisów związanych z zezwoleniami na pracę cudzoziemców, które mają stworzyć odrębną ustawę.
Według założeń Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej nowa ustawa oprócz zmian w systematyce, które polegają miedzy innymi na wydzielaniu przepisów ogólnych i przepisów dotyczących poszczególnych rodzajów zezwoleń na pracę, będzie się opierała na dotychczas obowiązujących rozwiązaniach prawnych.
Gdzie zostaną wprowadzone zmiany?
Wprowadzone zmiany mają mieć decydujący wpływ na poprawę funkcjonowania systemu
dopuszczania cudzoziemców do polskiego rynku pracy, na podstawie zezwolenia na pracę cudzoziemca.
Głównym celem jest:
- usprawnienie procedur dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom;
- zmniejszenie zaległości załatwiania spraw przez urzędy;
- oraz ograniczenie występujących nadużyć;
- jak również pełna elektronizacja postępowań.
Ustawa o zatrudnieniu cudzoziemców jest realizacją części tiret 2 w kamieniu milowym nr A51G dla reformy pn. „A4.1 Efektywne instytucje na rzecz rynku pracy” określonej w Krajowym Planie Odbudowy. Pozostałe elementy tego kamienia milowego będą realizowane przez ustawę o aktywizacji zawodowej i ustawę o niektórych umowach zawieranych elektronicznie oraz o zmianie ustawy o pomocy społecznej.
Najważniejsze zmiany:
- Zezwolenie na pracę i oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi - pełna elektronizacja postępowania. Będzie to możliwe dzięki modernizacji rozwiązania teleinformatycznego.
- Pełna cyfryzacja procedury udzielania zezwoleń na pracę cudzoziemca pozwoli na lepsze gospodarowanie zasobami kadrowymi urzędów pracy niż przypadku prowadzenia postępowań dotyczących legalizacji pracy cudzoziemców w sposób tradycyjny. Jedynie niewielka liczba urzędników zostanie skierowana do pomocy pracodawcom będącym osobami wykluczonymi cyfrowo w składaniu wniosków o wydanie zezwolenia na pracę drogą elektroniczną.
Niektóre elementy rozwiązania teleinformatycznego wykorzystywane w procedurach związanych z zatrudnianiem cudzoziemców:
- Portal praca.gov.pl umożliwi kontakt podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi z organem wydającym zezwolenie na pracę lub przyjmującym oświadczenie.
- Wnioski o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca oraz wpis oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń będą składane w postaci elektronicznej. Urzędnicy będą pomagać wnioskodawcom wykluczonym cyfrowo w składaniu wniosków i oświadczeń.
- Cudzoziemiec będzie miał wgląd do swojego konta, będzie mógł sprawdzić, czy ma zezwolenie na pracę i czy jest zgłoszony do ubezpieczenia społecznego oraz przekazać informacje dotyczące swojego zatrudnienia.
Większość pracujących w Polsce cudzoziemców to obywatele 6 państw, którzy pracują na podstawie oświadczeń i którzy już teraz są zwolnieni z testu rynku pracy:
- Armenia;
- Białoruś;
- Gruzja;
- Mołdawia;
- Rosji i Ukraina.
Pozostali cudzoziemcy zwolnieni z testu rynku pracy to osoby wykonujące zawody deficytowe na rynku pracy, np. informatycy.
Co w przypadku kontynuacji pracy cudzoziemca?
Projektowana ustawa nie będzie przewidywała instytucji przedłużenia zezwolenia na pracę, będzie natomiast przewidywała usprawnienie procedury wydania nowego zezwolenia na pracę, jeżeli cudzoziemiec wykonywał pracę zgodnie z poprzednio wydanym zezwoleniem na pracę. System teleinformatyczny pozwoli na sprawdzanie, czy w związku z pracą cudzoziemca odprowadzane były składki na ubezpieczenie społeczne, zaliczki na podatek dochodowy. Jeśli tak było, na indywidualnych kontach pracodawcy i pracownika na miesiąc przed upływem terminu ważności zezwolenia na pracę wyświetli się komunikat o możliwości złożenia wniosku o nowe zezwolenie na pracę. W razie złożenia wniosku o kolejne zezwolenie na pracę będzie ono wydawane niemal automatycznie.
Kiedy ustawa wejdzie w życie?
Ustawa o zatrudnianiu cudzoziemców ma wejść w życie jeszcze w bieżącym roku. Po upływie 7 dni od dnia jej ogłoszenia z wyjątkiem niektórych przepisów, które dotyczą systemów teleinformacyjnych.
Późniejszy termin wejścia w życie niektórych przepisów dot. systemów informatycznych jest konieczny, aby umożliwić dostosowanie systemów teleinformatycznych wykorzystywanych w sprawach dot. zatrudniania cudzoziemców.
Szczegółowe rozporządzenie TUTAJ
opr. Bernat Patrycja
Źródło: kadry.infor.pl
Fot: envato.elements
