Podczas naszego webinarium Rolnictwo ekologiczne – szansa na konkurencyjność i zdrowie konsumentów, mogliśmy posłuchać wystąpienia Doroty Metery z firmy BIOEKSPERT Sp. z o.o, dzięki której zapoznaliśmy się z całym procesem prawnym związanym z przejściem z produkcji konwencjonalnej na ekologiczną.
Rozpoczęcie produkcji ekologicznej – zgłoszenie, konwersja, kontrola i certyfikat
- Rozpoczęcie produkcji ekologicznej dla przeciętnego rolnika jest biurokracją i jest to bardzo martwiące i denerwujące. Rolnik chciałby zająć się produkcją, a nie dokumentami. Niestety biurokracja jest częścią tego systemu, i służy wyłącznie dla zapewnienia jakości i zaufania konsumentów – zaczęła Dorota Metera.
Jak rozpocząć produkcję ekologiczną?
Rozpocząć produkcję ekologiczną należy od zapoznania się z podstawowymi różnicami, jakie dzielą ją z konwencjonalną.
Kto reguluje system certyfikacji?
Podstawowym systemem, który reguluje system certyfikacji w rolnictwie ekologicznym, w Polsce jest to ustawa o rolnictwie ekologicznym.
- Aktualnie w sejmie i w senacie procedowana jest nowa wersja ustawy w sprawie rolnictwa ekologicznego, wiąże się to z wejściem w życie i rozpoczęciem stosowania nowych przepisów unijnych od 01.01.2022r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych – mówi Dorota Metera.
Co musimy zrobić, aby się głosić?
- Aby się zgłosić, trzeba wypełnić zgłoszenie działalności w rolnictwie ekologicznym. Rolnik musi tak naprawdę wypełnić pierwszą stronę, natomiast na drugiej stawiane są przeważnie dwa krzyżyki. Inaczej jest w przypadku rolnika, który posiada przetwórnię, wtedy musi jeszcze postawić krzyżyk w przygotowaniu – tłumaczy Dorota Metera.
Następnie podpisywana jest umowa, złożony wniosek o certyfikację i dokument pod nazwą program produkcji.
Jak przebiega kontrola gospodarstwa ekologicznego?
Kontrola gospodarstwa (działek i obiektów) przez inspektora:
- mapa gospodarstwa, plan produkcji (sytuacja aktualna oraz z ubiegłego roku);
- dokumentacja księgowa, tj. ewidencja towarowa i dokumentacja finansowa;
- przechowywanie produktów;
- opakowania i znakowanie;
- system nawożenia;
- wszystkie pola z uprawami, stan roślin, chwasty, struktura gleby;
- łąki i pastwiska;
- budynki, obory i wybiegi dla zwierząt;
- przechowywanie nawozów, środków ochrony roślin, pasz i produktów;
- oddzielenie od upraw konwencjonalnych;
- na podstawie analizy ryzyka oraz w przypadku podejrzeń, że stosowano środki niedozwolone, pobierane są próbki do badań na pozostałości środków niedozwolonych.
Kontrola przetwórni:
- obiektów;
- surowców;
- certyfikatów dostawców;
- substancji pomocniczych;
- przetworzonych ilości;
- magazynowania;
- identyfikacji;
- czyszczenia;
- znakowania
Raport z kontroli
Kontrola co najmniej raz w roku, 10% kontroli powtórnych i niezapowiedzianych, 5% próbek.
Atrakcyjne dotacje na zachętę?
- Przedstawiam tabele z dotacjami, proszę się jednak nie przywiązywać, ponieważ stawki te ulegają zmianom. Przeważnie są to zmiany na wyższe kwoty, nie tylko z powodu inflacji, ale również w wyniku polityki państwa – mówi Dorota Metera.
Uznanie konwersji z mocą wsteczną?
Konwersja z reguły trwa dwa lata, ale w przypadku roślin jednorocznych, gdy mówimy o roślinach wieloletnich innych niż użytki zielone, czas ten wydłuża się do lat trzech. Istnieje możliwość uznania konwersji z mocą wsteczną, wtedy rolnik składa wniosek do MRiRW i dostarcza zadowalające dowody, że przez ostatnie 3 lata nie stosowano na nich nawozów i środków ochrony roślin niedozwolonych w rolnictwie ekologicznym.
Znakowanie produktów
Produktów w pierwszym roku konwersji nie znakujemy w ogóle. Dopiero po 12 miesiącach można taki produkt znakować, ale nie można używać logo zielonego listka, które jest europejskim logo rolnictwa ekologicznego.